Miras intikali, bir kişinin vefatından sonra malvarlığının yasal mirasçılarına geçiş sürecini ifade eder. Bu süreç, hem taşınmazlar (arsa, konut, tarla vb.) hem de taşınır mallar (banka hesapları, araçlar vb.) için geçerli olmakla birlikte, en çok karşılaşılan durum tapuda kayıtlı taşınmazların devridir.
2025 yılı itibarıyla miras intikali işlemleri hem klasik başvuru yöntemleriyle hem de dijital yollarla gerçekleştirilebilmektedir. Bu yazımızda miras intikali sürecini adım adım açıklıyor, gerekli belgeleri, vergi oranlarını ve önemli hukuki detayları sizin için derliyoruz.
Miras İntikali Nedir?
Miras intikali, murisin ölümünden sonra terekesinin (malvarlığının) kanuni ya da atanmış mirasçılara geçmesidir. Türk Medeni Kanunu’na göre mirasçılar, murisin ölüm anı itibarıyla otomatik olarak terekeye külli halef sıfatıyla sahip olurlar. Ancak bu hakların resmi olarak kullanılabilmesi için intikal işlemlerinin tapuda tescil edilmesi gerekir.
Miras İntikali Nasıl Yapılır?
Miras intikali süreci aşağıdaki aşamalardan oluşur:
- Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Alınması:
Sulh hukuk mahkemesine veya notere başvurularak alınır. Bu belge, kimlerin mirasçı olduğunu ve miras pay oranlarını gösterir. - Belediyeye Başvuru:
Miras kalan taşınmazın bağlı bulunduğu belediyeden rayiç bedel belgesi ve emlak vergisi borcu yoktur yazısı alınır. - Vergi Dairesine Başvuru:
Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi doldurulur ve gerekli vergi ödemeleri yapılır. - Tapu Müdürlüğüne Başvuru:
Yukarıdaki belgelerle birlikte tapu müdürlüğüne gidilerek intikal işlemi talep edilir.
Tapuda Miras İntikali Süreci
Tapuda miras intikali için mirasçılardan birinin başvurusu yeterlidir. Tüm mirasçıların birlikte işlem yapması şart değildir. Tapu müdürlüğü, veraset ilamına ve sunulan belgelere göre taşınmazı mirasçılar adına tescil eder. Tescil işlemi sonunda yeni tapu belgesi düzenlenir.
2025 Yılı Veraset ve İntikal Vergisi Oranları
2025 yılı itibarıyla veraset ve intikal vergisi oranları aşağıdaki gibidir:
| Matrah Dilimi (TL) | Veraset Yoluyla (%) | İvazsız İntikallerde (%) |
|---|---|---|
| İlk 2.400.000 TL | 1 | 10 |
| Sonraki 5.700.000 TL | 3 | 15 |
| Sonraki 12.000.000 TL | 5 | 20 |
| Sonraki 24.000.000 TL | 7 | 25 |
| 44.100.000 TL üzeri | 10 | 30 |
Miras intikali bedelsiz bir iktisap olarak değerlendirildiği için bu vergi beyan edilmek zorundadır.
Tapu İntikali İçin Gerekli Belgeler (2025)
- Veraset ilamı (mahkeme ya da noter onaylı)
- Taşınmaza ilişkin tapu belgesi veya ada-parsel bilgisi
- Mirasçıya ait T.C. kimlik belgesi
- Emlak vergisi borcu yoktur yazısı
- Rayiç bedel belgesi (belediyeden)
- Veraset ve intikal vergisinin ödendiğine dair makbuz
- 1 adet vesikalık fotoğraf
- Temsil varsa vekaletname veya avukat kimliği
- Harç ve döner sermaye bedelleri
Tapu İntikal Harcı ve Ücretler (2025)
Miras intikali işlemleri harca tabi değildir. Ancak tapu müdürlükleri tarafından alınan döner sermaye hizmet bedeli ödenmelidir. 2025 yılı itibarıyla bu ücret yaklaşık olarak 1.183 TL’dir.
E-Devlet Üzerinden Miras İşlemleri Yapılabilir mi?
Mirasçılık belgesi sorgulama, vergi borcu görüntüleme ve e-veraset beyanı hazırlama gibi işlemler e-Devlet üzerinden yapılabilmektedir. Ancak tapuda intikal işlemleri için fiziki başvuru gereklidir. Yine de, hazırlık aşamaları için e-Devlet büyük kolaylık sağlamaktadır.
Tapu İntikali ve Satış Aynı Gün Yapılabilir mi?
Tapu intikali yapılmadan taşınmazın satışı mümkün değildir. Ancak tüm belgeler hazır ise intikal işlemi ile satış aynı gün içinde tamamlanabilir. Bu tür işlemler için önceden tapu müdürlüğünden randevu alınmalıdır.
Mirasçılar Arasında Anlaşmazlık Olursa Ne Olur?
Mirasçılar arasında anlaşmazlık yaşanması halinde, ortaklığın giderilmesi davası açılması gerekebilir. Bu davalar çoğunlukla taşınmazın açık artırma yoluyla satışı ile sonuçlanır. Bu süreçlerin profesyonel destek alınarak yürütülmesi önerilir.
Miras İntikali Yapılmazsa Ne Olur?
İntikal yapılmadığı sürece taşınmaz eski malik adına görünür ve:
- Mirasçılar tasarruf hakkı kullanamaz,
- Satış, bağış, ipotek gibi işlemler yapılamaz,
- Emlak vergileri devam eder ve mirasçılar sorumlu olur.
Bu nedenle miras intikali hukuki hak kayıplarını önlemek için bir an önce tamamlanmalıdır.
Avukat Desteği Almak Gerekli mi?
Zorunlu olmamakla birlikte, özellikle çok sayıda mirasçı varsa, taşınmaz değerliyse veya miras paylaşımında uyuşmazlık yaşanıyorsa bir miras avukatından destek alınması tavsiye edilir. Bu sayede işlemler daha hızlı ve sorunsuz yürütülebilir.
Sonuç olarak, miras intikali işlemleri dikkat ve özen gerektiren, hem hukuki hem de mali yükümlülükler içeren bir süreçtir. 2025 yılı itibarıyla bu işlemler için gerekli belge ve harçlar güncellenmiştir. Herhangi bir hak kaybı yaşanmaması adına işlemler zamanında ve eksiksiz olarak tamamlanmalıdır.